2024
— Rasa stworzeń Dobry słownik
— Proszę do mnie przedzwonić Dobry słownik
— Miej jakościowy czas Dobry słownik
— Urzędowo nie zawsze znaczy dobrze [odmiana nazwy miejscowej Gady i forma przymiotnika od niej tworzonego] Dobry słownik
2023
— Stylistyka górnośląskich tłumaczeń ksiąg mądrościowych Starego Testamentu, „Clavibus Unitis” 12: 2023, nr 2, s. 127–132. Wersja elektroniczna artykułu. Cały numer czasopisma.
— Rzymskokatolik? Dobry słownik
— Farerzy, nie Owczarze i nie Wyspiarze [mieszkańcy Wysp Owczych] Dobry słownik
— Czy na Watykanie to poprawna forma? Dobry słownik
— Dwojaki rodzaj [enfant terrible] Dobry słownik
— Zmiany wprowadzone ustawą? Dobry słownik
— Kolor i materiał o mocno splątanym pochodzeniu [szkarłat] Dobry słownik
— Bachmut etymologicznie Dobry słownik
— Rada postanowiła i ma nie być mikologii? Dobry słownik
— Viralowa piosenka z polityczną nutką [bambik] Dobry słownik
— Wiśniewski nie był pierwszy [imię Noël] Dobry słownik
— Zdyskwalifikowany. Nie będzie operacji Dobry słownik
— Zwaliła się kupa ludzi Dobry słownik
— Precel i jego niejasne pochodzenie Dobry słownik
— Rąbek z głowy zdjęła Dobry słownik
— Prokrastynacja nie taka znowuż nowa Dobry słownik
— Tybr jak swetr? Dobry słownik
— No to kto jest winny sabotażu? Dobry słownik
— Drażliwa kwestia tantiemów Dobry słownik
— Gdzie skakała skoczka [skoczka, a nie skoczkini] Dobry słownik
— Laozi. Odmieniać czy nie odmieniać? Dobry słownik
— Nius nie tylko rzadziej używany Dobry słownik
— Czy mord na (kimś) to sformułowanie językowo poprawne? Dobry słownik
— Dlaczego nie piszemy, że kupiłem fiołka to forma potoczna? Dobry słownik
— Eufemizm metonimiczny z tyłu ciała (sempiterna) Dobry słownik
— Skrót pł. Dobry słownik
2022
— [wraz z Donatą Ochmann], Małe ojczyzny a lokalne dziedzictwo językowe, [w:] Biblioteki pedagogiczne lokalnie – małe ojczyzny, duże perspektywy. Pod redakcją naukową Marty Ślusarek, Beaty Janik i Wandy Bukowczan, Kraków: Księgarnia Akademicka, s. 27–27 https://doi.org/10.12797/9788381387712.02
Fiszki
— Dudarz, Biblioteka Kraków nr 11 (60), XI 2022, s. 15 [Fiszki]
— Wiosnę czynić, Biblioteka Kraków nr 3 (52), III 2022, s. 11 [Fiszki]
— Litościwy luty, Biblioteka Kraków, nr 2 (51), II 2022, s. 14 [Fiszki]
— Historyjka karuzeli stanowisk Dobry słownik
— Zakochali się. Czy to wystarczy? Dobry słownik
— W którą stronę odstępujemy? Dobry słownik
— Razić powinno, a nie razi? Dobry słownik (o konkurencji a i ale w zdaniach przeciwstawnych)
— Kydeks Dobry słownik
— Kamłać Dobry słownik
— Dwa częste błędy [intepretować, impretować] Dobry słownik
— Rosyjskie Майя [Majia, Maja czy Majja – transkrypcja, transliteracja, relacje międzyjęzykowe] Dobry słownik
— Krav maga. Pisownia i odmiana Dobry słownik
— Alfieri. Kłopoty z odmianą Dobry słownik
— Ci padalcy, ty padalcze! Dobry słownik
— Rekuzy od empuzy Dobry słownik (objaśnienie tytułu nowej książki Olgi Tokarczuk Empuzjon)
— o drugim wydaniu Encyklopedii Krakowa: Od Kraka po Trasę Łagiewnicką, „Gazeta Wyborcza. Kraków”, 16 marca 2022, s. 2.
— Pszek Dobry słownik (пшек pszek to rosyjska pogardliwa nazwa Polaków)
— Nazwisko Kutz Dobry słownik
— Prorok Dobry słownik [etymologia]
— Przyjemny prorok Dobry słownik [ewolucja semantyczna przymiotnika przyjemny]
— o wyrazach obcych i ich spolszczaniu; Renata Radłowska, Czym zastąpić “case”, “event” czy “benefity”? Powstaje lista słów do spolszczenia, „Gazeta Wyborcza. Kraków”, 25 stycznia 2022. W druku pt. Premier „adresuje problemy”, a mógłby przecież je „rozwiązywać”, s. 2.
Książka
Występy medialne: Wyczesane rozmowy (Radio Kraków); (Słownik sportowej polszczyzny TVP 2020, okazjonalnie w TVN).
Własne wideoblogowanie: co rano Poranny Czesak Językowy: Facebook i Instagram
Wybrane publikacje:
2021
— Jan Kanty Turski (1833–1870) – krakowianin, poeta. Przypomnienie, „Rocznik Biblioteki Kraków” 2021, s. 405–421.
— Biblia w językach niestandardowych (na przykładzie mazurskiego tłumaczenia The Holy War… Johna Bunyana z roku 1900), „Clavibus unitis” 10: 2021, nr 2, s. 115–124 Wersja elektroniczna. Cały numer.
— Głąbik krakowski – regionalizm emblematyczny i zagadkowy, [w:] Polskie kulinaria. Aspekty historycznojęzykowe, regionalne i kulturowe, pod redakcją Renaty Przybylskiej i Donaty Ochmann, Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner, 2021, s. 117–157 http://libron.pl/katalog/download/typ/full/publikacja/381
— Rogate ogonki, „Przekrój”, nr 2 (3573), s. 60–61; przekroj.pl [znaki diakrytyczne w historii języka polskiego]
Fiszki
— Christmas, Biblioteka Kraków nr 12 (49), XII 2021, s. 14 [Fiszki]
— Rym! Biblioteka Kraków [Fiszki, przed Nocą Poezji 2021]
— Szkandał Biblioteka Kraków [Fiszki, przed Narodowym Czytaniem 2021]
— Galar, Biblioteka Kraków [Fiszki]
— Było, minęło Dobry słownik [interpunkcja w związku frazeologicznym]
— Taki mamy klimat Dobry słownik [etymologia i dawne znaczenia wyrazu klimat i klima]
— Rosyjski szachista czworga nazwisk Dobry słownik [rosyjskie nazwisko Непомнящий / Niepomniaszczij, transkrypcja i odmiana]
— Dostarczyć żywności Dobry słownik [składnia]
— Niby nie zakazano, ale w słownikach nieobecny Dobry słownik [przymiotnik blondwłosy]
— Stek czego? Wymowa, pisownia, odmiana — same problemy z tymi kalumniami Dobry słownik [kalumnia, ortografia i wymowa]
— Upiękrzać Dobry słownik [dawna pisownia, etymologia, arbitralne zmiany w ortografii]
— Kłopotliwy Reich-Ranicki Dobry słownik [odmiana nazwisk dwuelementowych]
— Weźże zjedz borówki na polu krakow.wyborcza.pl [rozmowa przed festiwalem Jemy borówki na polu w Rabce]
— Izba łamie stereotypy Dobry słownik [etymologia, pochodzenie wyrazu izba]
— Dlaczego nie krótkofalówka? Dobry słownik [rzeczownik krótkofalarka]
— Coś się zadziało i wciąż się zadziewa Dobry słownik [nowe słowa i znaczenia]
— Od młyna do finansów domowych i państwowych Dobry słownik [na rozkurz]
— Flaszka — spelunka, flacha — speluna Dobry słownik [etymologia, słowotwórstwo]
— ludzią i inne nowe formy [wypowiedź o raporcie o polszczyźnie przed Międzynarodowym Dniem Języka Ojczystego; R. Radłowska, Czy aby “napewno”? Raport o błędach językowych w internecie: w 2020 roku zrobiliśmy ich ponad 5 mln!, krakow.wyborcza.pl, 19.02.2021]
— Kilka słów w przedmowie do: Raport 100 najczęściej popełnianych błędów w Internecie w 2020 r. Raport o kondycji polskiej ortografii w Internecie, polszczyzna.pl
2020
— Życie godne i skuteczne. Irena Bajerowa (1921–2010) „Rocznik Biblioteki Kraków” 2020, s. 255–267
— Sztukmistrzyni filologii. Janina Garycka (1920–1997), “Rocznik Biblioteki Kraków” 2020, s. 269–283
— Wiejadło i wanna? Dobry słownik [etymologia, pokrewieństwo wyrazów]
— Naukowe oczywistości Ziemkiewicza Wachtyrz.eu [pojęcia dialektologii, status etnolektów kaszubskiego i śląskiego]
— Czy marka uosabia? Dobry słownik
— Można było udomowić kota, ale czy roślinę? Dobry słownik [poprawność leksykalna, łączliwość]
— Szczepionka na NFZ Dobry słownik [składnia, przyimek]
— A hedoniczny? Dobry słownik [poprawność leksykalna wariantu słowotwórczego]
— Razi, a może i poraża [rozmowa z Marią Fortuną-Sudor], „Niedziela. Małopolska”, nr 50 (74), 13.12.2020, s. VI–VII [wulgaryzmy w języku, w życiu publicznym i mediach]
— A krwioobieg? Dobry słownik [poprawność wariantu i jego budowa wobec częstszego krwiobieg]
— Ale co to dosłownie znaczy? Dobry słownik [frazem przysłówkowy psim swędem]
— Maczystowski miękiszon Dobry słownik
— Dlaczego słowo “dziaders” zrobiło tak gwałtowną karierę? Sprawdź, czy jesteś dziadersem Gazeta Wyborcza [artykuł Natalii Szostak, wypowiedzi o historii neologizmu]
— Język protestów. Radykalny, ale nie cyniczny Gazeta Wyborcza [hasła antyrządowych protestów, wulgaryzmy, konflikt, dialog, humor; rozmowa z Renatą Radłowską, 3.11.2020]
— Kwarantanna narodowa, narodowa kwarantanna Dobry słownik
— A może do Swornychgać? Dobry słownik [onomastyka, odmiana]
— Do późna w noc. Czy to poprawne? Dobry słownik
— Pochodzenie polskiego kłamać Dobry słownik
— Zdolny przymiotnik Dobry słownik [przymiotnik zdalny, pochodzenie, historia]
— Dzisiaj w przeszłości Dobry słownik [dynamika narracji; relacje czasowe w literaturze]
— Mapa drogowa Dobry słownik [kalka semantyczna, anglicyzmy]
2019
— Kilka glos językoznawcy do sceny sprzed kościoła w Chełmnie, Przekładaniec, 38 – Przekład i pamięć 1, s. 75–84
— Czy, kogo i kiedy obraża słowo Murzyn? Dobry słownik [poprawność polityczna; grzeczność; rasizm w języku]
— Jak zapisywać rosyjskie nazwy ulic, używając przy tym nazwy prospekt Dobry słownik [ortografia, transkrypcja, rusycyzmy]
— Czy burzę mózgów można przeprowadzić indywidualnie? Dobry słownik [poprawność leksykalna; stylistyka]
— Przyjęty na oddział czy do oddziału? Dobry słownik [poprawność; składnia; przyimek]
— Skąd się ta łajza przywlokła? Dobry słownik [etymologia]
— Czy można wymierzyć zemstę? Dobry słownik [składnia; łączliwość; kolokacje]
— Osoba jeżdżąca na hulajnodze to…, Dobry słownik [neologizmy; słowotwórstwo; derywacja]
— Kogo pozdrowił pan prezydent, Dobry słownik [słowotwórstwo, nazwy mieszkańców, Maniowy]
— Tryptyk u krakowskich dominikanów, Dobry słownik [ortografia]
— Jednowyrazowy przymiotnik od Jan Paweł (II)?, Dobry słownik [onomastyka, słowotwórstwo]
— Wertykał władzy, czyli czego nie zrozumieli, to zmyślili, Dobry słownik
2018
— Językowy bałagan na ulicach. Przekręcamy nazwy, źle odmieniamy. Gazeta Wyborcza, Kraków, 1.08.2018, s. 2. Rozmowa z Renatą Radłowską (wersja elektroniczna).
— Erb na Śląsku Cieszyńskim, Dobry słownik
— Co mają szyszaki do kornerów i krótkich słupków. O języku komentatorów sportowych. Rozmawiał Jarosław K. Kowal, Gazeta Wyborcza. Magazyn Kraków, 6 lipca 2018, s. 19 (wersja elektroniczna)
— Mam aby dwa jabłka, Dobry słownik
2017
— Przyszłość gwar ludowych, [w:] Przyszłość polszczyzny – polszczyzna przyszłości, pod redakcją Katarzyny Kłosińskiej i Rafała Zimnego, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2017, s. 233–240.
— Artur Czesak, Łukasz Szałkiewicz, Sebastian Żurowski, Dobry słownik jako nowy typ słownika języka polskiego, „Prace Filologiczne” LXXI, s. 75–87.
2016
— Fetniak – efemeryda leksykalna o nieznanej etymologii, [w:] Skryté přednosti přejatých slov. Ukryte zalety wyrazów obcych, ed. doc. PhDr. Diana Svobodová, Ph.D., prof. dr hab. Mirosław Bańko, Ostravská univerzita, 2016, s. 16–24 [wersja PDF]
2014
— Luterok, Język Polski XCIV, z. 1, s. 69–75
2013
— Jak powstaje język śląski, Fabryka Silesia nr 2 (4), s. 32–36
— Od Kareniny do Anodiny, w: Mówię, więc jestem. Rozmowy o współczesnej polszczyźnie. T. 4., Gdańsk, s. 146–150
2009
— Biblia po śląsku i podhalańsku — fakty i kontrowersje, w: Polszczyzna biblijna – między tradycją a współczesnością, t. II, Rada Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk. Komisja Języka Religijnego (Teolingwistyka 6), Biblos, Tarnów, s. 145–157
2007
— Oczyszciciel mowy polskiej E. S. Kortowicza, Poznań 1891 — idee i zawartość, w: Z zagadnień leksykologii i leksykografii języków słowiańskich, Toruń, s. 79–85
2005
— Ekspresywizmy osobowe — trudności definicyjne i problemy badawcze, w: Słowo. Tekst. Czas VIII. Człowiek we frazeologii i leksyce języków słowiańskich. Человек во фразеологии и лексике славянских языков. Der Mensch in der Phraseologie und Lexik der slawischen Sprachen. Materiały VIII Międzynarodowej Konferencji Naukowej (Szczecin, 27-28 maja 2005 r.), Szczecin, s. 224–230
Lista publikacji od najwcześniejszych
Artur Czesak
artur.czesak@gmail.com; artur.czesak@uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie. Wydział Polonistyki. Katedra Teorii Komunikacji; Wydział Filologiczny. Katedra Przekładoznawstwa – nieetatowy wykładowca
[dawniej: Katedra [UNESCO] do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową przy Wydziale Filologicznym UJ
Instytut Języka Polskiego PAN
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera]
PUBLIKACJE
1996
- współpraca: Słownik współczesnego języka polskiego, pod red. B. Dunaja, Wilga, Warszawa 1996, XLV + [1] + 1393 s.
1997
- Frazeologizmy w XVII-wiecznych modlitewnikach czeskich i polskich.
„Prosba za milost” a polska literatura jarmarczna [tekst oddany do druku po konferencji „Polsko-czeskie sąsiedztwo na przestrzeni wieków”]. - Moja prowincja, „Polonistyka” L: 1997, nr 9 (349), s. 553–554.
1998
- O nowym przekładzie fragmentu „Fausta”. Zagadnienia językowej stylizacji gwarowej, „Język Polski” LXXVIII: 1998, nr 3–4, s. 196–203.
- Frazeologia gwarowa – problemy i postulaty [w:] Teoretyczne, badawcze i dydaktyczne założenia dialektologii, pod red. S. Gali, Łódź 1998, s. 285–293.
A. współpraca: Słownik współczesnego języka polskiego, red. nauk. B. Dunaj, Przegląd Reader’s Digest, Warszawa 1998, t. 1: XXIV + [1] + 703 + [1] s.; t. 2: 687 s. [= POZ. 1.]
1999
- współautorstwo: Popularny słownik języka polskiego, red. nauk. B. Dunaj, Wilga, Warszawa 1999, XXXIV + [2] + 904 s. [zespół autorski: B. Dunaj, A. Czesak, M. Mycawka, D. Ochmann, K. Sikora].
A. współpraca: Słownik współczesnego języka polskiego, red. nauk. B. Dunaj, wyd. 2, Wilga, Warszawa 1999, t. 1: A–ówdzie, XXX + [2] + 704 s., t. 2: P–żyzny, 687 s. [= POZ. 1.]
2000
- [streszczenie] Personenpejorativa im Süden des polnischen Sprachgebiets. Worträume und Kulturgrenzen, [w:] 3rd International Congress of Dialectologists and Geolinguists, Abstract Book, ed. by S. Warchoł, Lublin 2000, s. 176.
A. współpraca: Słownik współczesnego języka polskiego, red. nauk. B. Dunaj, SMS, Kraków 2000, t. 1: A–Ę, XLVIII + [1] + 398 s., t. 2: F–M, [4] + 489 s., t. 3: N–Powierzchowny, [4] + 458 s. [= POZ. 1.]
B. współpraca: Słownik współczesnego języka polskiego, red. nauk. B. Dunaj, wyd. 2, Cykada, Wilga, Warszawa 2000, t. 1: A–ówdzie, XXX + [2] + 704 s., t. 2: P–żyzny, 687 s. [= POZ. 1.]
C. współautorstwo: Popularny słownik języka polskiego, red. nauk. B. Dunaj, Warszawa 2000, XXXIV + [2] + 904 s. [= POZ. 6.]
2001
- współautorstwo: Miejscowości ze źródeł rękopiśmiennych z odpowiednią numeracją w powiatach, [w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Pracownię Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VI, z. 1 (16), red. J. Okoniowa, J. Reichan, Kraków 2001, s. XXV–LI. [współautorki: H. Grochola-Szczepanek i W. Palowska-Kohutek].
- [hasła:] DOKĄD–DOKI i DOKIEJ–DOKIELŻE, [w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Pracownię Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VI, z. 1 (16), red. J. Okoniowa, J. Reichan, Kraków 2001, s. 15–18.
- Uzupełnienie źródeł (z pełnym opisem), [w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Pracownię Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VI, z. 1 (16), red. J. Okoniowa, J. Reichan, Kraków 2001, s. [1]–[2] [dodatek]
A. współpraca: Słownik współczesnego języka polskiego, red. nauk. B. Dunaj, SMS, Kraków 2001, t. 4: Powierzyć–S, [4] + 438 s. [= POZ. 1.]
2002
- Pamiętnik (szczęśliwego) górnika (rec.: Edward Jeleń, Pamiętnik górnika. Pisany w siedemdziesiątym piątym roku życia od 1 października 1930 roku, Wydawnictwo WAM, Księża Jezuici, Kraków 2002) [rec. opublikowana na stronach www.WydawnictwoWam.pl]
- Co i gdzie jeszcze powiedziały gwarą ptaki?, [w:] Rozmaitości językowe ofiarowane Prof. dr. hab. Januszowi Strutyńskiemu, pod red. M. Skarżyńskiego i M. Szpiczakowskiej, Księgarnia Akademicka, Kraków 2002, s. 63–71.
- O ku w gwarach śląskich, „Język Polski” LXXXII: 2002, nr 5, s. 349–353.
- [hasła:] I. DOWAŻAĆ – DOŹDZIEWAĆ, [w:] Słownik gwar polskich, ezoprac. przez Zakład Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VI, z. 2 (17), red. J. Okoniowa, J. Reichan, Kraków 2002, s. 194–207.
- Współczesne śląskie próby przekładu „Biblii”, „Sprawozdania z Posiedzeń Komisji Oddziału Krakowskiego PAN” 45/1: 2002, s. 43–44.
- Czy przełomowe daty przyniosły jakiś przełom? Przegląd wybranych publikacji językoznawczych [artykuł oddany do „Polonistyki”]
2003
- Jeszcze o papieżówce, „Język Polski” LXXXIII: 2003, nr 1, s. 79–80.
- [Zamiast wstępu], [w:] Jontek spod grapy (Stanisław Rak), Sumiynnie – tak było. Anegdoty w gwarze, Wydawnictwo Miniatura, Kraków 2003, s. 6.
- współautorstwo: O lepszą jakość poradnictwa językowego, „Poradnik Językowy” 2003, nr 1, s. 68–74.[współautorka: D. Ochmann]
- współautorstwo: Utopce, bizie i młodzi językoznawcy, [w:] Kultura wsi podkarpackiej, pod red. H. Kurek i F. Tereszkiewicza, Kraków 2003 (Podkarpackie Spotkania. Literatura — Język — Kultura, t. III), s. 57–65 [współautorki: J. Mazur, D. Ochmann, B. Roman].
- współautorstwo: Gwary wschodnich okolic Leżajska (rekonesans badawczy), [w:] Kultura wsi podkarpackiej, pod red. H. Kurek i F. Tereszkiewicza, Kraków 2003 (Podkarpackie Spotkania. Literatura — Język — Kultura, t. III), s. 111–120 [współautorzy: K. Sikora, B. Długosz].
- Czy możliwa jest Biblia po śląsku? Stereotypy Ślązaków i ich mowy, [w:] Stereotyp a przekład, pod red. U. Kropiwiec, M. Filipowicz-Rudek, J. Koniecznej-Twardzikowej, Księgarnia Akademicka, Kraków 2003 (Między Oryginałem a Przekładem VIII), s. 69–78.
- [Rec.:] Gwara górnośląska, oprac. Szczepan Całek, ASSiMiL, Chennevières-sur-Marne Cedex — ASSiMiL Polska Sp. z o.o., Kraków 2002, 95 s. (Języki Obce w Podróży), „Echo Ślonska”. Niezależny Magazyn Internetowy. Unabhängiges Internetmagazin, nr 14 – X 2003, s. 6–7 (http://www.echoslonska.com/
0310/ArturCzesak_Gwaragornoslaska.htm; http://www.echoslonska.com/0310/pdf/es0310.pdf) - Postscriptum, [w:] Ewelina Kuśka, Tak tu bywało, Oficyna Wydawnicza Tad-Ad, Jastrzębie Zdrój 2003, s. 93–94.
- współautorstwo: Słownik gwar polskich, „Sprawozdania z Posiedzeń Komisji Oddziału Krakowskiego PAN” 46/1: 2003, s. 24–27 [współautorzy: J. Okoniowa, J. Reichan, H. Grochola-Szczepanek, M. Tokarz, J. Waniakowa].
- [hasła:] DRUH – DRUŻKUŚ, [w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Zakład Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VI, z. 3 (18), red. J. Okoniowa, J. Reichan, Kraków 2003, s. 340–358.
- współautorstwo: Uzupełnienie źródeł rękopiśmiennych, [w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Pracownię Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VI, z. 3 (18), red. J. Okoniowa, J. Reichan, Kraków 2003, s. [1]–[3] [dodatek] [współautorka: M. Tokarz].
A. współpraca: Słownik współczesnego języka polskiego, red. nauk. B. Dunaj, SMS, Kraków 2003, t. 5: Ś–Ż, [4] + 459 s. [= POZ. 1.]
B. współautorstwo: Domowy popularny słownik języka polskiego, red. nauk. B. Dunaj, Cykada, Wilga, Warszawa 2003, XXXIV + 765 s. [= POZ. 6.]
2004
- współautorstwo: O ludowych nazwach roślin na Orawie,„Język Polski” LXXXIV: 2004, s. 114–121 [współautorka: J. Waniakowa].
- współautorstwo: Standard zapisu fonetycznego polskich tekstów gwarowych, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2004, 140 s. [współautorki: J. Okoniowa, J. Waniakowa].
- [hasła:] DRUŻNI, DRUŻNO–DRUŻYĆ (SIĘ); DUSZA, [w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Zakład Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VI, z. 4 (19), red. J. Okoniowa, J. Reichan, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2004, s. 359; 493–501.
- współautorstwo: Uzupełnienie źródeł rękopiśmiennych, [w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Pracownię Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VI, z. 4 (19), red. J. Okoniowa, J. Reichan, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2004, s. [1]–[2] [dodatek] [współautorka: M. Tokarz].
- Ślązacy w poszukiwaniu języka, „Przegląd Polonijny” XXX (2004), z. 3 (113), s. 105–111.
- Współczesne gwarowe teksty religijne [referat na konferencji „Gwary dziś. 3” w Obrzycku]
- Ewangelie po góralsku czytane przez dialektologa [referat na konferencji w Bukowinie Tatrzańskiej; z powodu fatalnej omyłki nie wydrukowany w tomach pokonferencyjnych; 22 lutego 2006 r. rozesłany uczestnikom konferencji; pismo przewodnie: http://artur.czesak.webpark.pl/Stronica/Obrazki/TPPK-czesak.jpg]
- Odpowiedzi udzielane w Poradni Językowej PWN(http://slowniki.pwn.pl/poradnia):
- Kaferek,
- Obrzympała,
- Tajemnica prababki,
- Samogłoski ciemne,
- Akcent wyrazów jednosylabowych,
- Mądre osoby akcentują…
- Npm. czy n.p.m.?
- Boeuf Stroganow,
- Małpa z brzytwą,
- Koń, jak brzmi, każdy słyszy
- Szarm,
- Pierwsze 10 osób,
- Darzbór,
- Chromosomy płci czy chromosomy płciowe?
- Trochę łaciny,
- W terminie odwrotnym,
- Zostać się,
- Rozumieć,
- Śmiardnąć,
- Kanapowiec,
- Fajowy,
- Ukwas,
- Zdebie i wnorki,
- Ktoś nie umywa się do kogoś,
- Mieć obcyk,
- Mereszczyć,
- Betlejem, Nazaret, Jerozolima, Jeruzalem,
- Język, naród, państwo,
- Pniok,
- Na czworaka(ch),
- Czuha.
2005
- Odpowiedzi udzielane w Poradni Językowej PWN(http://slowniki.pwn.pl/poradnia):
- Beze i przeze,
- Na górze czy u góry,
- Wpół do dziewiątej,
- Dwie zagadki,
- Subskrypcja i subskrybować,
- Śmierdząca sprawa,
- Harpagan,
- Po całości,
- Dialektytne myślenie,
- Dlań,
- Lepak,
- Brecht,
- W try miga,
- Wchódź i oglądnij,
- Płukasz? – Płuczę!,
- Redachtor,
- Melepeta,
- Wartałoby to opublikować…,
- Mięs czy miąs,
- Tato i tata,
- Zdeptaj go?,
- Ten litr czy ta litra?,
- Masakryczny,
- Implementacja,
- Blisko, coraz bliżej,
- Niewiasta,
- Pełnia czasu,
- Współczesna polszczyzna, czyli jaka?,
- Usterknąć,
- Czarnosecinny,
- Dystopia.
- Czasowniki na -nąć,
- Danja i Dania,
- H i ch,
- Hylaśny i zgęziały.
- [hasła:] DUŻO–DUŻYNIEŃKO, [w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Zakład Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VII, z. 1 (20), red. J. Okoniowa, J. Reichan, B. Grabka, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2005, s. 1–5.
- współautorstwo: Uzupełnienie źródeł rękopiśmiennych, [w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Pracownię Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VII, z. 1 (20), red. J. Okoniowa, J. Reichan, B. Grabka, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2004, s. [1]–[2] [dodatek] [współautorka: M. Tokarz].
- Postscriptum, [w:] Ewelina Kuśka, Skąd sie bierom diobły, Oficyna Wydawnicza Tad-Ad, Jastrzębie Zdrój 2005, s. 88–89.
- [współautorstwo] Uwagi o współczesnych przekładach Biblii na język polski, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 59: 2006, nr 2, s. 144–148; http://www.rjp.pl/?mod=kr&type=jrel&id=116 [współautorzy: Józef Kąś, Stanisław Koziara, Renata Przybylska, Wiesław Przyczyna CSsR, Helena Synowiec, Piotr Włodyga OSB, Ryszard Wróbel OFMConv]
- Ekspresywizmy osobowe — trudności definicyjne i problemy badawcze, [w:] Słowo. Tekst. Czas VIII. Człowiek we frazeologii i leksyce języków słowiańskich. Человек во фразеологии и лексике славянских языков. Der Mensch in der Phraseologie und Lexik der slawischen Sprachen. Materiały VIII Międzynarodowej Konferencji Naukowej (Szczecin, 27-28 maja 2005 r.), pod red. Michaiła Aleksiejenki i Mirosławy Hordy, Szczecin 2005, s. 224–230.
- „Frazeologia biblijna” w przekładzie Ewangelii na gwarę podhalańską, [w:] Parémie národů slovanských II. Sborník příspěvků z mezinárodní konference konané v Ostravě ve dnech 10. – 11. 11. 2004, odpovědná redaktorka Jana Raclavská, Ostravská univerzita v Ostravě. Filozofická fakulta. Katedra Slavistiky, Ostrawa 2005, s. 226–234.
- [Rec.:] Franciszek Fitak, Słownik gwary spiskiej, Ośrodek Kultury Turystyki Górskiej PTTK w Pieninach, Szczawnica 2004, 42 s. + 4 nlb., „Prace Pienińskie”, t. 15, Ośrodek Kultury Turystyki Górskiej PTTK w Pieninach, Szczawnica 2005, s. 249–252.
- Komputerowa analiza tekstu w leksykografii gwarowej,[w:]Слово и словарь. Vocabulum et vocabularium. Сборник научных трудов по лексикографии, отв. ред. Л.В. Рычкова, В.Л. Воронович, С.А. Емельянова, Учреждение образования «Гродненский государственный университет имени Янки Купалы», Grodno 2005, s. 70–73.
- Czy gwarowe wyzwiska są wyrazem agresji, [w:] Życzliwość i agresja w języku i kulturze. Pod red. Anny Dąbrowskiej i Alicji Nowakowskiej, Język a Kultura, t. 17, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2005 (Acta Universitatis Wratislaviensis No 2796), s. 283–288.
- Nasa ślōnskoł dusa — poezja w języku serca [tekst wysłany do rocznika „Cassubia Slavica”, 1.05.2005; rec. Kałuża, H., SVD (2003): Nasa ślōnskoł dusa. Brynica]
- Modyfikacja ocen w strukturze gwarowych ekspresywizmów osobowych [referat na XXXVIII konwersatorium „Język a kultura” „Struktura słowa a interpretacja świata” Karpacz, VI 2005]
2006
- Odpowiedzi udzielane w Poradni Językowej PWN(http://slowniki.pwn.pl/poradnia):
- Marmyza (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=6992),
- Wymowa regionalna (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7029),
- Romunek (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7157),
- Bynajmniej – przynajmniej (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7222 ),
- Na pole, czyli na dwór (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7249),
- Lewoskręt i prawoskręt (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7251),
- Transakcentacja i akanie (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7310),
- Jorgnąć się? (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7331),
- Czy odmieniać obce wyrazy-cytaty? (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7366),
- Rulez (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7367),
- Brouhaha (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7376),
- Anno Domini (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7478),
- Leo Frobenius (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7589),
- Roki (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7590),
- Biją w tarabany (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7631),
- Nudy na pudy! (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7635),
- Kaj idzies? (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7636),
- Jagoda czy borówka? (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7727),
- Pałażnik, połaźnik, podłaźnik (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7728),
- Repatriacja? (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7777),
- Tabaczarz czy tabacznik? (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7794).
- Internet w pracy dialektologa. Dialektolog w Internecie, [w:] „Studia Dialektologiczne” III, pod red. Joanny Okoniowej, Wydawnictwo LEXIS, Kraków 2006 (Prace Instytutu Języka Polskiego 127), s. 161–170.
- [hasła:] DZIELENIE–DZIENNY, II. DZIEŃ–DZIERZMOŁA, DZIEWISKA–DZIEWKA, Uzupełnienie źródeł drukowanych, Uzupełnienie źródeł rękopiśmiennych [współautorka M. Tokarz],[w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Zakład Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VII, z. 2 (21), red. J. Okoniowa, J. Reichan, B. Grabka, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2006, s. 194–199, 212–221, 251–253, [1].
- Tytułem recenzji, [w:] Słownik Gwary Pałuckiej „Roboszek”, red. Artur Michalak, Publiczne Gimnazjum nr 1 im. Sędziwoja z Szubina, Szubin 2006, s. 11–13.
- Podhalański i śląski — mikrojęzyki literackie in statu nascendi?, [w:] Cлавянские литературные микроязыки и языковые контакты. Материалы международной конференции, организованной в рамках Коммиссии по языковым контактам при Международном Комитете славистов Тарту, 15–17 сентября 2005 г. Под ред. Александра Д. Дуличенко и Свена Густавссона (при участии Джона Данна), Universitas Tartuensis. Тартуский университет Кафедра славянской филологии и Королевская Шведская Академия литературы, истории и древностей — Slavic Literary Microlanguages and Language Contacts. Proceedings of an International Conference organised as part of the work of the Commission for the Study of Language Contacts at the International Committee of Slavists Tartu, 15–17 Septemper 2005, ed. by Alexandr D. Dulichenko and Sven Gustavsson (in collaboration with John Dunn), Тарту 2006, s. 360–385.
- Gwara ślemieńska dziś (w porównaniu ze słownikiem S. Ramułta), [w:] Nazwy i dialekty Pomorza dawniej i dziś, red. nauk. Róża Wosiak-Śliwa, Gdańskie Towarzystwo Naukowe. Wydział I Nauk Humanistycznych. Seria: Pomorskie Studia Dialektologiczno-Onomastyczne, nr 6, Gdańsk 2006, s. 131–139.
- Gwara Iwkowszczyzny [Gwara Iwkowej w badaniach dialektologicznych; tekst oddany do Gminnego Ośrodka Kultury w Iwkowej]
2007
- Odpowiedzi udzielane w Poradni Językowej PWN(http://slowniki.pwn.pl/poradnia):
- Język kaszubski (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7855),
- Chcemë le so zażëc (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7856)
- [dopisek do art. Piotra Sobotki] Żyrau (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7913),
- Ciekawo (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=7922),
- Na sermater (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=8015),
- Mazurzenie (http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?id=8018),
- Poszlim i zrobilim (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8237),
- Laczki (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8275),
- Otwarli (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8384),
- [dopisek do artykułu Mirosława Bańki] Baki i bokobrody [http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8560],
- Zawija? [http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8596],
- Dlatego, bo [http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8646],
- Wraz [http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8662],
- Wtedy [http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8737]
- Kurpie czy Kurpiowie? [http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8750],
- [dopisek do artykułu Piotra Sobotki] Wodowisko [http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8771],
- Samogłoski pochylone w dialektach [http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8783].
B. współpraca: Język polski. Współczesny słownik języka polskiego, red. nauk. Bogusław Dunaj, Langenscheidt, Warszawa 2007, t. 1: A–N, t. 2: O–Ż, XXX + 2 nlb. + 2250 s. [= POZ. 1.]
- Zbójnik Proćpak w Godzinkach zbójnickich Zdzisława Marii Okuljara — język i obrazowanie, [w:] Mity i rzeczywistość zbójnictwa na pograniczu polsko-słowackim w historii, literaturze i kulturze, praca zb. pod red. M. Madejowej, A. Mlekodaj, M. Raka. Materiały z Międzynarodowej Konferencji Naukowej Kraków – Bukowina Tatrzańska 18-22 października 2006 r., Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu, Nowy Targ 2007, s. 138–145.
= Zbojník Proćpak v diele Godzinki zbójnickie Zdzisława Marie Okuljara — Jazyk a obraznosť, prekl. Wania Manczewa-Wicik, [w:] Mýty a skutočnosť zbojníctva na poľsko-slovenskom pohraničí v dejinách, literatúre a kultúre. Materiály z medzinárodnej vedeckej konferencie Krakov, Bukowina Tatrzańska 18. – 22. október 2006, kolektívna redakcia, Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu, Nowy Targ 2007, s. 138–145.
- [Artykuły:] Brecht (s. 2), Masakryczny (s. 15–16), Melepeta (s. 17), Niewiasta (s. 23), Usterknąć(s. 35), Ktoś nie umywa się do kogoś (s. 43), Małpa z brzytwą(s. 43–44), Subskrypcja i subskrybować (s. 131), Dlań (s. 147–148), Wpół do dziewiątej (s. 284), Akcent wyrazów jednosylabowych(s. 305–306), Betlejem, Nazaret, Jerozolima, Jeruzalem(s. 306–308), H – ch (s. 311), Mądre osoby akcentują…(s. 313–314), Rozumieć (s. 317), Brouhaha(s. 326), Rulez(s. 339), Szarm (s. 341), Obrzympała(s. 359), Na pole, czyli na dwór (s. 369–370), Pniok(s. 371–372), Tato i tata (s. 373), Ten litr czy ta litra?(s. 373), Wartałoby to opublikować…(s. 373–375), Zostać się(s. 375),[w:] Poprawnie po polsku. Poradnik językowy PWN. Wybór i opracowanie Aleksandra Kubiak-Sokół, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2007.
- Felietonik językowy. O bóncloku, „Ślůnsko Nacyjo” nr 7 (septymber 2007), s. 35–37 [28.08.2007, opublikowany na stronie http://www.lauba-slonsko.pl/czesak%202007-bonclok.pdf w „Nowinkach” A. Rocznioka].
- [tłumaczenie z jęz. rusińskiego] S. Sulak, Rusini byli, są i będą, „Ślůnsko Nacyjo” nr 7 (septymber 2007), s. 9.
- Polska leksyka potoczna: zmiany sytuacji w latach 1994–2006, [w:] Vocabulum et vocabularium. Сборник научных трудов по лексикографии, отв. ред. Л.В. Рычкова, В.Л. Воронович, Министерство образования Республики Беларусь. Учреждение образования «Гродненский государственный университет имени Янки Купалы», Гродно 2007, s. 92–94.
- O Małym słowniku gwar polskich, [w:]W kręgu dialektów i folkloru. Prace ofiarowane Doktor Teresie Gołębiowskiej, Docent Wandzie Pomianowskiej i Docent Zofii Stamirowskiej, pod red. Stanisława Cygana, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce 2007, s. 97–105.
- Języki literatury południowomałopolskiej, [w:] Ponad granicami. Kultura, literatura i język obszarów pogranicza, red. Joanna Kułakowska-Lis, Kazimierz Sikora, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Krośnie. Instytut Humanistyczny (Prace Naukowo-Dydaktyczne PWSZ w Krośnie, z. 26), Krosno 2007, s. 53–60.
- Zmienność realiów a frazeologia (na kilku przykładach z pogranicza dialektów i polszczyzny potocznej), [w:] Frazeologia a językowe obrazy świata przełomu wieków. Redakcja naukowa Wojciech Chlebda, Wyd. Uniwersytetu Opolskiego,Opole 2007, s. 99–104.
- Współczesne próby tworzenia, opisu i kodyfikacji nowych języków słowiańskich (górnośląski, wschodniosłowacki, pudlaśka mova), [w:] Slovensko-slovanské jazykové, literárne a kultúrne vzťahy. Zborník príspevkov z medzinárodnej vedeckej konferencie 4. – 7. októbra 2006, vedecká redaktorka Prof. PhDr. Júlia Dudášová, CSc., Prešovská univerzita v Prešove. Filozofická fakulta (Acta Facultatis Philosophicae Universitatis Prešoviensis. Slavistický zborník 6, AFPhUP 163/245), Prešov 2007, s. 246–258.
- Nowe zbiory przysłów i porzekadeł cieszyńskich, [w:] Parémie národů slovanských III. Sborník příspěvků z mezinárodní konference konané v Ostravě ve dnech 21.–22. 11. 2006, odpovědná redaktorka Jana Raclavská, Ostravská univerzita v Ostravě. Filozofická fakulta. Katedra Slavistiky, Ostrava 2007, s. 175–182.
- Społeczno-kulturowy przegląd najnowszej literatury śląskiej — osobowości i programy twórcze, [w:] Рідне слово в етнокультурному вимірі. Матеріали Першої Міжнародної науково-практичної конференції, упор. М. Федурко, В. Котович, Г. Філь, Посвіт, Дрогобич 2007, s.166–170.
- Oczyszciciel mowy polskiej E. S. Kortowicza, Poznań 1891 — idee i zawartość, [w:] Z zagadnień leksykologii i leksykografii języków słowiańskich, pod red. Joanny Kamper-Warejko, Iwony Kaproń-Charzyńskiej, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2007, s. 79–85.
- [Rec.:] Słownik spiskich wyrazów gwarowych, Gimnazjum w Łapszach Niżnych, Łapsze Niżne 2006, 32 s., „Prace Pienińskie” 17 (2007), s. 335 – 340.
- [hasła:] DŹWIERZE–DŹWIĘTKA, FASON–FE, FEBRA–FELESZNY, [w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Pracownię Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VII, z. 3 (22), red. J. Okoniowa, J. Reichan, B. Grabka, Kraków 2007, s. 331–337, 455–466, 466–481.
- [współautor: Maria Tokarz] Uzupełnienie źródeł drukowanych, Uzupełnienie źródeł rękopiśmiennych, [w:] Słownik gwar polskich, oprac. przez Zakład Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie pod kier. J. Okoniowej, t. VII, z. 3 (22), red. J. Okoniowa, J. Reichan, B. Grabka, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2007.
- Językowa panorama polskiej części Pienin [obszaru pienińskiego] [tekst do albumu dla wydawnictwa BASET; ukończony 16.05.2007]
- Tajemnica i niejasność: słowa w historii języka i wiary [referat wygłoszony na konferencji Misterium et Verbum. Związki poetyki i retoryki z opisem doświadczenia duchowego chrześcijanina w epoce Renesansu i Baroku, Kraków, 23.05.2007]
2008
- Odpowiedzi udzielane w Poradni Językowej PWN(http://slowniki.pwn.pl/poradnia):
- Rere-dziad (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8825),
- Jałowęsy (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8970),
- [dopisek do odpowiedzi Krystyny Długosz-Kurczabowej] Nakastlik (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=9191),
- Podobnież brak czegoś (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=9207),
- Lepiec (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=9244),
- Piesek, biesek (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=9245).
- Wstęp do lingwistycznej i genologicznej interpretacji elementów leksykalnych przedstawionych w książce PT. dra Michała Rusinka pt. Jak przeklinać. Poradnik dla dzieci (Znak, Kraków 2008) [2 egz.: dla M. Rusinka i dla Wyd. Znak]
- Różnice językowe w kontekstach politycznych i humanistycznych, „Kultura i Polityka. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera” 2008, 2/3, s. 189‒209.
- Blisko, coraz bliżej, [w:] Piszemy poprawnie. Poradnik językowy PWN. Wybór i opracowanie Aleksandra Kubiak-Sokół, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 5.
- Sytuacja językowo-polityczna etnolektów górnośląskiego i podhalańskiego wśród (obok) słowiańskich mikrojęzyków literackich [w:] Славянское языкознание: покидая ХХ век… К ХIV Международному съезду славистов (Охрид, 10–16.09.2008). Под ред. А. Д. Дуличенко, Tartu Ülikool. Slaavi filoloogia õppetool, Tartu 2008, s. 196–208.
- Wzory korespondencji polskiej w nowym słowniku ang-pol. Universitas
- Mowa Górnoślązaków — nowe otwarcie?, [w:] Śląsko godka. Materiały z konferencji „Śląsko godka – jeszcze gwara czy jednak już język” z 30 czerwca 2008 roku, pod red. Jolanty Tambor, Wyd. Gnome, Katowice 2008, s. 15–30.
oraz:
„Ślůnsko Nacyjo” nr 8 (18), august 2008, s. 2–20. - Kazimierza Nitscha śląskie wyprawy dialektologiczne,„Śląsk” XIV: 2008, nr 10 (156), s. 18–21.
- Tabu na pokaz. O pewnej kampanii reklamowej, [w:] Tabu językowe i eufemizacja w dialektach słowiańskich. Redakcja Feliks Czyżewski, Anna Tyrpa, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008, s. 111–127.
- Kajko i Kokosz po śląsku – szpas na serio, [w:] Między oryginałem a przekładem, red. Maria Filipowicz-Rudek, Janina Konieczna-Twardzikowa, Księgarnia Akademicka, Kraków 2008, s. 149–158.
2009
- Odpowiedzi udzielane w Poradni Językowej PWN(http://slowniki.pwn.pl/poradnia):
- Kto mieszka w Rydułtowach? [dopisek](http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=9796), 5.01.2009,
- Biblia po śląsku i podhalańsku — fakty i kontrowersje, [w:] Polszczyzna biblijna – między tradycją a współczesnością, t. II, pod red. Stanisława Koziary i Wiesława Przyczyny, Rada Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk. Komisja Języka Religijnego (Teolingwistyka 6), Biblos, Tarnów 2009, s. 145–157. [2013-01-31 – przekazuję dla UJ]
- Kilka prowokacyjnych uwag o derywatach od nazw miejscowych, [w:] Wokół słów i znaczeń III. Z zagadnień leksykalnych-semantycznych. Materiały trzeciej konferencji językoznawczej poświęconej pamięci profesora Bogusława Krei, pod red. Beaty Milewskiej i Sylwii Rzedzickiej, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009, s. 427–435. [afiliacja: IJP PAN, WSE]
- (Post)uniwersytet zdekonstruowany, lektura zarzucona – krytyczne rozważania o śmierci polszczyzny kulturalnej [WSE, kolokwia, tom zbiorowy, oddane do recenzji 19.11.2009; nieprzyjęty, opublikowany na http://www.scribd.com/doc/23523229/Post-university-About-death-of-Polish-as-Cultural-Language]
- Artur Czesak, Czy etnolekt śląski winien mieć status języka regionalnego?, http://www.danga.pl/wp-content/uploads/2011/02/czesak-slaski-etnolekt-jako-jezyk-regionalny-katowice-2009.pdf.
- Recenzja wydawnicza:
2010
***
2011
- Odpowiedzi udzielane w Poradni Językowej PWN(http://slowniki.pwn.pl/poradnia):
- College [dopisek](http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=12323), 6.09.2011,
- Tytuły katechizmów [dopisek] (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=12526), 10.11.2011,
- Drużbanci [dopisek] (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=12543), 14.11.2011.
- Artur Czesak, Walne Zgromadzenie Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego (15 listopada 2010 r.), „Język Polski” XCI: 2011, z. 1, s. 79–80.
- Artur Czesak, Celebryt, pasjonata i chuliganie – medialne przesunięcia paradygmatyczne, [w:] Wokół słów i znaczeń IV. Słowotwórstwo a media. Materiały czwartej konferencji językoznawczej poświęconej pamięci Profesora Bogusława Krei, pod red. Ewy Badydy, Jolanty Maćkiewicz i Ewy Rogowskiej-Cybulskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2011, s. 279–290.
- Artur Czesak, Gwara pasierbiecka w opowieściach Stanisława Ptaszka, [w:] Stanisław Ptaszek, Malowana skrzynia pamięci, [nakł. Autora], Pasierbiec 2011, s. 5–8.
- Artur Czesak, 2011, Językoznawca ma znać język, „Dziennik Zachodni” 25.03.2011 [Wielka burza po publikacji rozmowy o „Górnośląskim ślabikorzu” – polemika z pewnymi tezami dr Bożeny Cząstki-Szymon]
- [wywiad dla „Dziennika Łódzkiego”] Nie wystarczy powiedzieć, że język jest prawdziwą wartością. Z dr Arturem Czesakiem, językoznawcą z Uniwersytetu Jagiellońskiego, rozmawia Anna Zielonka, „Dziennik Łódzki”, 6.12.2011, http://www.dzienniklodzki.pl/artykul/479959,nie-wystarczy-powiedziec-ze-jezyk-jest-prawdziwa-wartoscia,id,t.html?cookie=1.
2012
- Odpowiedzi udzielane w Poradni Językowej PWN(http://slowniki.pwn.pl/poradnia):
- Rozmiarowo [dopisek](http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=13102), 6.05.2012,
- Poetka się nam wymknęła
- Mie, mi i naszemu kraju
- O Witam w mailach [rozm. Renata Radłowska]
- Sowiecki czy radziecki [w sieci]
- Bibliografia podmiotowa, [w:] Anna Bikont, Joanna Szczęsna, Pamiątkowe rupiecie. Biografia Wisławy Szymborskiej. Wydawnictwo Znak, Kraków 2012, s. 400–458.
- Ministra czy ministerka? [wywiad: Aneta Zadroga; 22.05.2012, http://wyborcza.pl/1,75478,11778188,Ministra_czy_ministerka_.html]
- wystąpienie w Religia TV [link]
- „K…” jest wszak arcypolska [rozm. Renata Radłowska], „Gazeta Wyborcza” Kraków, 19.06.2012, s. 2
- Mówienie „tak” na końcu zdania. Denerwuje Cię? [rozm. Renata Radłowska], 3.12.2012, krakow.gazeta.pl/krakow/1,44425,12975500,Mowienie__tak__na_koncu_zdania__Denerwuje_Cie_.html.
- Kompetencje tłumaczy na język śląski, [w:] Kompetencje tłumacza, pod red. Marii Piotrowskiej, A[rtura] Czesaka, A[leksandra] Gomoli, S[ergiya] Tyupy. Kraków: Tertium, 2012, s. 159–166
2013
- Język czy gwara?, „Pomerania” nr 1 (461), styczeń 2013, s. 6 [= Język kaszubski, 8.01.2007, http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=7855]
- [dopisek do artykułu blackberry] 7.01.2013, http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=13755
- Jak odmieniać nazwisko Tuleya?, 7.01.2013, http://www.wiadomosci24.pl/artykul/jak_odmieniac_nazwisko_tuleya_256473.html
- [dopisek do artykułu Mieszkańcy marchii miśnieńskiej] 28.01.2013, http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=13816
- Staropolszczyzna w wersji audio?, 12.03.2013, http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=13996
- [wystąpienie w Radiu Kraków, wystąpienie w Radiu TOK FM z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego 21.02.2013 http://bi.gazeta.pl/im/0/13436/m13436750.mp3]
- Bądź dumny z ogonka [rozm. min = Małgorzata Niemczyńska], 21.02.2013, „Gazeta Wyborcza” nr 44 (7774), 21.02.2013, s. 12; http://wyborcza.pl/1,75475,13434268,Badz_dumny_z_ogonka.html]
- Językoznawca: Język polski nie jest zagrożony [rozm. Mateusz Półchłopek], 21.02.2013, http://www.rmf24.pl/tylko-w-rmf24/wiadomosci/news-jezykoznawca-jezyk-polski-nie-jest-zagrozony,nId,935476
- [dopisek do artykułu celny] 22.02.2013, http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=13914
- [wypowiedź dla „Gazety Wyborczej”], Błażej Strzelczyk, Raperzy wyszli na pole. KRK, czyli Krakowski Rap Kontratakuje, „Gazeta Wyborcza” Kraków, 27.02.2013, s. 2 [http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,35798,13468508,Raperzy_wyszli_na_pole_i_spiewaja_po_krakowsku__WIDEO_.html]
- [wypowiedź dla „Gazety Wyborczej”], Renata Radłowska, Czy profesor wie, co to mem, „Gazeta Wyborcza” Kraków, 15.04.2013, s. 4 [Rozpracowali język polityków, internetu, księży, http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,37650,13738708,Rozpracowali_jezyk_politykow__internetu__ksiezy.html]
- Jak się zowiesz?, 1.06.2013, uzup. 26.06.2013, http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=14280.
- Od Kareniny do Anodiny, [w:] Mówię, więc jestem. Rozmowy o współczesnej polszczyźnie. T. 4. Pod red. Małgorzaty Milewskiej-Stawiany i Ewy Rogowskiej-Cybulskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2013, s. 146–150.
- [Wstęp], [w:] Ewelina Kuśka, Idom Gody, Wyd. Black Unicorn, Jastrzębie-Zdrój 2013, s. 5.
- Bambulec, „Słówko” nr 1, 11.07.2013, s. 1 [http://czesak.files.wordpress.com/2013/07/slowko-01.pdf].
- Co to jest głąbik i jak go zjeść [wywiad: Renata Radłowska]; „Gazeta Wyborcza”, Kraków, 18.07.2013, s. 2 [Śledztwo leksykalno-kulinarne. Co to jest głąbik, http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,44425,14295154,Sledztwo_leksykalno_kulinarne__Co_to_jest_glabik.html].
- Wartość naukowa zwykłych słów. Zachęta ogólnopolska na lokalnym przykładzie[24.07.2013, wysłane do Brodnicy].
- Śląskie ‘wróble’, „Słówko” nr 2, 30.07.2013, s. 1–2 [http://czesak.files.wordpress.com/2013/07/slowko-02.pdf]
- [wypowiedź dla „Gazety Wyborczej”] Ada Chojecka, Profesjolekt w natarciu, „Gazeta Wyborcza”, Kraków, 3.08.2013, s. 2 [W teamie na open space, czyli korporacyjna nowomowa, http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,44425,14379952,W_teamie_na_open_space__czyli_korporacyjna_nowomowa.html#LokKrakTxt]
- Jak powstaje język śląski, „Fabryka Silesia” nr 2 (4) 2013, s. 32–36.
- [wypowiedź dla „Dziennika Zachodniego” na temat archaicznych słów śląskich] Marcin Zasada, Akcja Zapomniane Śląskie Słowa. Najlepiej zareagować pozytywnie!, „Dziennik Zachodni” 18.09.2013, http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/994688,akcja-zapomniane-slaskie-slowa-najlepiej-zareagowac-pozytywnie,id,t.html.
- [wypowiedź dla portalu natemat.pl na temat archaicznych słów polskich] Błażej Strzelczyk, Ty rozbisurmaniony absztyfikancie! Czyli szukamy polskich słów zapomnianych, 19.09.2013 [http://natemat.pl/75371,ty-rozbisurmaniony-absztyfikancie-czyli-szukamy-polskich-slow-zapomnianych].
- [wywiad] Czesak: Śląski to żywy język i dobrze rokuje, rozm. Marcin Zasada, „Dziennik Zachodni”, 22.09.2013,[http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/996317,czesak-slaski-to-zywy-jezyk-i-dobrze-rokuje,id,t.html].
- A na dżewku bąbają się bulajki [wywiad: Renata Radłowska]; „Gazeta Wyborcza”, Kraków, 21-22.12.2013, s. 2 [http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,44425,15174602,Spor_o_krakowskie_slowa__Na_dzewku_babaja_sie_bulajki.html]
2014
- Mlon, 07.03.2014, http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=14957
- Luterok, „Język Polski” XCIV: 2014, z. 1, s. 69–75
- Pleksi [dopisek], 11.06.2014, http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=15288
- wystąpienie w telewizji Polsat News na temat języka polityków (10.07.2014)
- opinia językoznawcy o nazwie Bierfest (11.07.2014)
- wypowiedź na temat nowego znaczenia słowa promotor do artykułu: Aleksander Gurgul, Naganiacz czy promotor? Zaczepi, zaprosi na drinka, poleci knajpę, 23.08.2014 http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,44425,16512175,Naganiacz_czy_promotor__Zaczepi__zaprosi_na_drinka_.html#LokKrakTxt
- „Meseczjusets” poszukiwane „Gazeta Wyborcza. Kraków”, 19.09.2014, s. 5; w internecie pt. Włanczać czy włączać? dobryslownik.pl ci wyjaśni, http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,44425,16668409,Wlanczac_czy_wlaczac__dobryslownik_pl_ci_wyjasni.html.
- Bebzun [dopisek], 19.09.2014, http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/bebzun;15408.html
- Witkacyzmy, 25.09.2014, http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/witkacyzmy;15425.html
- Między wierszami dzieł Feliksa Steuera. Język miejsca – język serca, [w:] Feliks Steuer. Życie i dzieło człowieka pogranicza. Praca zbiorowa pod redakcją Tomasza Kiziaka, Zabrze: Wydawnictwo Illustris, 2014, s. 65–76.
- Nota bibliograficzna, [w:] Wisława Szymborska, Czarna piosenka, Kraków: Znak, 2014, s. 85–93.
- wystąpienie na temat agresji w języku, Radio Kraków, 7.10.2014.
- wystąpienie na temat współczesnej polszczyzny, nowego słownictwa i serwisu dobryslownik.pl, Radio Kraków, 15.10.2014
- wywiad dla Radia Kraków na temat słownictwa typowego dla Krakowa (wraz z dr Donatą Ochmann – Wydział Polonistyki UJ), 6.11.2014
- wywiad dla Gazety Wyborczej o języku kampanii wyborczej (rozm. Renata Radłowska): „Weźże – zagłosuj na mnie, „dajże” – mi swój głos”, „Gazeta Wyborcza” Kraków, 10–11.11.2014, s. 5 [w Internecie pt. Język wyborów. Weźże zagłosuj na mnie, dajże mi swój głos, http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,44425,16942998,Jezyk_wyborow__Wezze_zaglosuj_na_mnie__dajze_mi_swoj.html].
- wywiad w Radiu Kraków o słownictwie ginącym i dawnym, na marginesie książki Zapomniane słowa, pod red. Wyd. Czarne, Wołowiec 2014, 17.11.2014
- [także konsultacja dialektologiczna, leksykograficzna, redakcyjna]
- [wypowiedź na temat czytelnictwa dla „Gazety Wyborczej”]
- [wypowiedź na temat języka śląskiego, przedrukowana z bloga czesak.blog.pl przez „Dziennik Zachodni”], Marcin Zasada, Ślązacy, język śląski, mniejszość etniczna – co z tą ustawą?, czytaj więcej: http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/3682298,slazacy-jezyk-slaski-mniejszosc-etniczna-co-z-ta-ustawa,id,t.html
2015
- [wypowiedź o perspektywach języka śląskiego] Артур Чэсак пра моўнае браджэньне ў славянскай ваколіцы [rozm. Ян Максімюк / Jan Maksymiuk], 15.01.2015, http://www.svaboda.org/content/article/26795277.html; audio: http://www.svaboda.org/audio/26789125.html
- Nie izolujcie gŏdki, rozm. Jacek Tomaszewski, „Jaskółka Śląska” 2/2015, s. 4
- No i masz strzelone, 2.04.2015, http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/No-i-masz-strzelone;15987.html
- Recenzja [w:] Mirela Rubin-Lorek, Wyrazy staropolskie w dialekcie śląskim. Śląski minisłownik etymologiczny, Wydawnictwo LOKA, Rybnik 2015, s. 55–58.
- [wywiad] Mowa śląska to wartość… [rozm. Łucja Staniczkowa], „Górnoślązak” 4–5/2015, s. 30–31.
- Maki w słownikach, „Mój Mac Magazyn”
- Mowa, d… i kamieni kupa. Z dr. Arturem Czesakiem rozmawia Renata Radłowska, „Gazeta Wyborcza. Magazyn Świąteczny” 10–11 listopada 2015 r., s. 40–41; Mowa, dupa i kamieni kupa, http://wyborcza.pl/magazyn/1,149283,19161239,mowa-dupa-i-kamieni-kupa.html
- Z broną w lesie, http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Z-brona-w-lesie;16317.html, 18.11.2015
- Chios — nazwa odmienna?, http://dobryslownik.pl/slowo/Chios/86336/1/20294/#znaczenie-20294, 18.11.2015
- Gwara w Staromiejskich zrękowinach Mariana Mikuty
- [transkrypcja i objaśnienia na płycie z muzyką Podhala]
- Krzyczeć po kimś, http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/krzyczec-po-kims;16347.html, 2.12.2015
- Mój Mac Magazyn nr 8, https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/mojmacmagazyn/MMM_08_2015_ATV.pdf.
- Mietła, muka, trzunek, http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Mietla-muka-trzunek;16457.html, 23.12.2015
- Współczesne teksty śląskie na tle tendencji standaryzacyjnych i językotwórczych współczesnej Słowiańszczyzny, Kraków: Księgarnia Akademicka, 2015, 366 s.
2016
- Fetniak – efemeryda leksykalna o nieznanej etymologii, [w:] Skryté přednosti přejatých slov. Ukryte zalety wyrazów obcych, red. doc. PhDr. Diana Svobodová, Ph.D., prof. dr hab. Mirosław Bańko, Ostravská univerzita. Pedagogická fakulta, Ostrava 2016, s. 16–24 [Fetniak – an ephemeral word of unknown etymology] ISBN 978-80-7464-822-9
- Boli mi, 29.01.2016, http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Boli-mi;16564.html [Syntactic structure boli mi (with Dative case)]
- Słowo wstępne, [w:] Stanisław Neblik (Fojerman), Do rymu po naszymu, abo ślōnski miszmasz, Kotórz Mały: Silesia Progress, 2016, s. 7–9 [Foreword] ISBN: 978-83-942643-6-9
- Ortografia i gramatyka śląska. Refleksje językoznawcze „Rechtor” nr 01/2016, s. 9–12 [Orthography and Grammar of Upper Silesian. Linguistic Reflexions] ISSN: 2450-727X
- Słownikowa nowa mowa [o nowym wydaniu Wielkiego słownika ortograficznego PWN], Mój Mac Magazyn, 2016, nr 4, s. 32-35 https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/mojmacmagazyn/MMM_16_04_bezbarier.pdf [ISSN 2392-3156].
- Waraha, 11.04.2016, http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/b-Waraha-b;16796.html [Polish word waraha – meaning and etymology]
- Trietiakowska czy Tretiakowska?,
- Dlaczego keks i keksy, a nie kejk i kejki?, https://dobryslownik.pl/slowo/keks/20563/1/8066/#ciekawostki-8066
- Mam pomysła, „Mój Mac Magazyn” 6/2016 (15), s. 19–21, http://wydania.mojmacmagazyn.pl/MMM06_2016_Produktywnosc.pdf, [MMM, 10.05.2016; ISSN 2392-3156]
- Dlaczego wolno mówić [dżwi]?, 28.06.2016, http://blog.dobryslownik.pl/dlaczego-wolno-mowic-dzwi/#more-3662
- [tekst do „Rechtora” – o Juliusie Rogerze]
- Pochodzenie wyrazu menel, dobryslownik.pl, 17.09.2016
- Hołdomas. [oddane do „Na Spiszu”, 19.09.2016]
- Śląszczyzna dzieli czy łączy, „Fabryka Silesia” 2016, nr 3 (13), s. 27–29 [ISSN: 2084-9621]
- A może powinniśmy pisać po ptákach?, [https://dobryslownik.pl/slowo/ptak/46968/1/197989/#poprawna-polszczyzna-19798922.11.2016]
- Jak przytomny z zaimkami chadzał, czyli o pochodzeniu, znaczeniu i rozwoju [https://dobryslownik.pl/slowo/przytomny/46712/1/165476/#ciekawostki-165476]
- Nazwiska zakończone na -towt i -wirt, 29.12.2016, http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Nazwiska-zakonczone-na-towt-i-wirt;17394.html
- Składniowe przygody mimo, czyli mimo przygody dopniemy celu, [https://dobryslownik.pl/slowo/mimo/72309/1/31913/#ciekawostki-31913]
- Robić coś konkretnego, czyli (wiki)słowniki, fotozielniki, bazy wiedzy, „Rechtōr” 2016, nr 2, s. 3–5.
2017
- No przestańmy się certolić, pogadajmy se po krakosku, [rozmowa z Magdaleną Domańską-Smoleń, 11.03.2017] http://plus.gazetakrakowska.pl/region/a/no-przestanmy-sie-certolic-pogadajmy-se-po-krakosku,11872396 asa
- Radny Rady?, http://dobryslownik.pl, 3.04.2017
- Dr Artur Czesak: O śląskich przekleństwach i nie tylko [rozmawiała Iza Salamon], „Nowiny Rybnickie” 17.06.2017, http://nowiny.rybnik.pl/artykul,43523,jak-przeklinaja-slazacy.html
- Przyszłość gwar ludowych, [w:] Przyszłość polszczyzny – polszczyzna przyszłości, pod redakcją Katarzyny Kłosińskiej i Rafała Zimnego, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2017,s. 233–240.
- Dobry słownik jako nowy typ słownika języka polskiego [wraz z Łukaszem Szałkiewiczem i Sebastianem Żurowskim], „Prace Filologiczne” LXXI, s. 75–87.
2018
- Język śląski. Językoznawstwo, humanizm, prawo [opinia dla partii .Nowoczesna przed złożeniem projektu o zmianie Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, 6.01.2018]
- Mam aby dwa jabłka, https://dobryslownik.pl/slowo/aby/68739/1/238328/#ciekawostki-238328, 1.02.2018.
- Co mają szyszaki do kornerów i krótkich słupków. O języku komentatorów sportowych. Rozmawiał Jarosław K. Kowal, http://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,35800,23638013,co-maja-szyszaki-do-kornerow-i-krotkich-slupkow-o-jezyku-komentatorow.html, 5 lipca 2018 | 12:55
- Erb na Śląsku Cieszyńskim, https://dobryslownik.pl/slowo/herb/16524/#ciekawostki-28507, 13.07.2018
2019
- Rozmowa o języku. Jaki hejter? Raczej zwyczajny nienawistnik, rozmowa z dr. Arturem Czesakiem, rozmawiała Renata Radłowska, „Gazeta Wyborcza” – „Magazyn Kraków” 25.01.2019, s. 6–7.
- Język śląski. Językoznawstwo, humanizm, prawo, [w:] Kiedy umrze ślōnsko gŏdka. Wybór myśli o języku śląskim i w języku śląskim, pod redakcją Marcina Musiała i Moniki Rosy, Katowice 2019, s. 77–84